W obliczu sytuacji, gdy działania lub zaniechania organów państwowych prowadzą do naruszenia praw jednostki, obywatel może stanąć przed koniecznością podjęcia kroków prawnych przeciwko Skarbowi Państwa. Proces ten bywa skomplikowany i wymaga dogłębnej znajomości przepisów oraz procedur prawnych. Jak więc krok po kroku przygotować i wnieść skuteczny pozew przeciwko Skarbowi Państwa?
Kiedy urzędnik mówi „nie” – przewodnik po procesie pozywania Skarbu Państwa
W sytuacji, gdy obywatel napotyka na decyzję urzędniczą, z którą się nie zgadza i która jego zdaniem narusza prawo lub jego prawa osobiste, może rozważyć podjęcie kroków prawnych. Jednym z nich jest pozew przeciwko Skarbowi Państwa. Jest to środek prawny umożliwiający dochodzenie roszczeń wobec państwa za działania lub zaniechania jego organów.
Zanim dojdzie do złożenia pozwu, warto skorzystać z możliwości odwołania się od decyzji urzędnika. Każda decyzja administracyjna powinna zawierać pouczenie o prawie do wniesienia odwołania oraz wskazywać organ, do którego należy je skierować. Odwołanie to pierwszy krok w drodze administracyjnej i często pozwala na rozwiązanie sporu bez konieczności angażowania sądu.
Jeśli jednak procedura odwoławcza nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, obywatel może rozpocząć proces sądowy. W tym celu należy przygotować i złożyć pozew przeciwko Skarbowi Państwa w odpowiednim sądzie administracyjnym. Pozew taki musi spełniać określone wymogi formalne, takie jak wskazanie stron procesu, przedstawienie zarzutów oraz dowodów na ich poparcie.

Od odmowy do sprawiedliwości — etapy walki z decyzjami administracyjnymi w sądzie
Jeśli odwołanie od decyzji urzędnika zostanie odrzucone lub nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, strona może skierować sprawę do sądu administracyjnego. W Polsce pierwszą instancją są Wojewódzkie Sądy Administracyjne (WSA). Skarga do WSA musi być złożona w ciągu 30 dni od dnia doręczenia decyzji kończącej postępowanie w sprawie w instancji odwoławczej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny bada legalność zaskarżonej decyzji. Rozpatruje zarówno aspekty formalnoprawne, jak i merytoryczne sprawy. Po rozpoznaniu skargi sąd może uchylić decyzję w całości lub w części, a także nakazać organowi administracyjnemu ponowne rozpatrzenie sprawy.
Jeśli strona nie zgadza się z wyrokiem WSA, ma możliwość wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Skarga kasacyjna musi zostać wniesiona w terminie 30 dni od dnia doręczenia uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny jest ostatnią instancją w drodze sądowej kontroli decyzji administracyjnych i jego orzeczenie jest ostateczne.
Proces dochodzenia sprawiedliwości przed sądami administracyjnymi wymaga znajomości przepisów prawa oraz często wsparcia profesjonalnego pełnomocnika prawnego. Jest to proces czasochłonny i wymagający odpowiedniego przygotowania proceduralnego oraz merytorycznego.
Fot. Shutterstock